Yarasaların Taşıdığı Virüsler Uzmanları Uyardı

Bilim insanları, dört yıl boyunca 10 farklı türe ait 142 yarasanın böbrek dokularını inceledi. PLOS Pathogens dergisinde yayımlanan sonuçlara göre bu virüslerin ikisi meyve yarasalarında bulundu ve ölümcül Hendra ve Nipah virüsleriyle yakın genetik akrabalığa sahip olduğu ortaya çıktı.

Hendra ve Nipah gibi henipavirüsler, idrar yoluyla bulaşabiliyor ve insanlarda yüzde 40 ila yüzde 80 arasında değişen yüksek ölüm oranlarına sahip. Bu virüsler, ağır beyin iltihabına ve solunum yolu hastalıklarına yol açabiliyor; aynı zamanda hayvanlar için de büyük bir tehdit oluşturuyor.

Uzmanlar, virüs taşıyan yarasaların meyve bahçelerine yakın yaşaması nedeniyle, meyvelerin dışkı ya da idrarla kontamine olabileceğini ve bu durumun insanlar veya hayvanlar tarafından tüketilmesi halinde bulaşma riskini artırabileceğini vurguladı.

Avustralya’dan Uyarı: Geçmişi Hatırlatıyor

1994 yılından bu yana Avustralya’da en az 66 Hendra virüsü salgını görüldü. İlk salgın, Brisbane’in Hendra banliyösündeki at yarışı tesislerinde gerçekleşti ve bir antrenör ile 13 atın ölümüne neden oldu. O tarihten bu yana dört insan ve onlarca at daha bu virüsten dolayı yaşamını yitirdi.

Monash Üniversitesi’nden virolog Doç. Dr. Vinod Balasubramaniam, bu yeni keşfin Avustralya için özel bir önem taşıdığını belirterek, “Yunnan’daki insan yerleşimlerine yakın meyve bahçeleri, Avustralya kırsal yapısıyla benzerlik taşıyor. Bu da biyogüvenlik önlemlerinin artırılması gerektiğini gösteriyor” dedi.

Sydney Üniversitesi’nden yaban hayatı hastalık ekoloğu Dr. Alison Peel ise doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi ve gıda kaynaklarının azalması ile virüs bulaşma riskinin doğrudan bağlantılı olduğunu vurguladı. Peel, 2023 yılında Hendra virüsü üzerine yürüttüğü çalışmanın bu konuda önemli bulgular sunduğunu, aynı mekanizmanın Çin için de geçerli olabileceğini söyledi.

Dünyaya Yayılma Riski Var

Virolog Dr. Yong Gao Peng ise “Bulgular ani bir salgını doğrulamaz ancak yarasaların taşıdığı mikroorganizmalar hakkında hala ne kadar az şey bildiğimizi gözler önüne seriyor. Bu da sadece Avustralya için değil, tüm dünya halk sağlığı açısından uyarı niteliğinde” dedi.

Öte yandan İngiltere’nin Wight Adası’nda bir evin bahçesinde yaralı halde bulunan bir yarasa, nadir görülen kuduz benzeri bir virüs taşıyordu. Yarasa eldivenle alınıp kutuya konularak gece boyunca evde tutulduktan sonra ise Isle Of Wight Yarasa Hastanesi yetkililerine teslim edildi. İngiltere Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı, yapılan testlerde yarasanın kuduz benzeri bir virüs taşıdığını doğruladı. Ancak yapılan kontrollerde herhangi bir ısırık veya tırnak izine rastlanmadı.